Historia Krzeszowa

Nazwa miejscowości Krzeszów pojawia się po raz pierwszy w dokumentach z roku 1386, a zapisana została w języku łacińskim jako "Crzeszow". Spolszczone już miano Krzeszów zawierają rejestry poborowych, które zostały sporządzone w roku 1515. Jak podają dostępne dokumenty, w tymże roku królewszczyzna krzeszowska obejmowała pięć pobliskich miejscowości, a w samym Krzeszowie działało wówczas siedem karczem, dwa szynki i młyn. Już od XV wieku Krzeszów był ważnym portem rzecznym na Sanie, to z niego tratwami spławiano towary do Warszawy, Płocka, Torunia, Elbląga, Gdańska. W roku 1588 dobra krzeszowskie zostają przez Stefana Batorego nadane kanclerzowi i hetmanowi wielkiemu koronnemu Janowi Zamoyskiemu, a następnie przekazane mu na własność przez Zygmunta III Wazę. Rodzina Zamoyskich na kilkaset lat zadomowiła się w Krzeszowie, a on sam został włączony do Dominium Ordynacji Zamoyskiej. Staraniem Katarzyny Zamoyskij w roku 1641 król Władysław IV nadał Krzeszowowi status miasta na prawie magdeburskim. Po pierwszym rozbiorze Polski w roku 1772 Krzeszów trafił pod panowanie austriackie, a następnie po likwidacji Księstwa Warszawskiego wszedł w skład Królestwa Polskiego, związanego unią personalną z Rosją. W roku 1869 Krzeszów na mocy ukazu, w którym car zarzucał miastu całkowity zastój gospodarczy, stracił prawa miejskie. Pierwsza wojna światowa przyniosła Krzeszowowi znaczne zniszczenia materialne, zaś druga - zagładę wielu, nierzadko wybitnych mieszkańców miasta i okolic.